Wyślij tekst przez e-mail 
Ukryj
Pokaż wszystkie
Wybrane działania pomocowe i wspierające ukraińskich uchodźców wojennych w Polsce – przegląd danych po trzech latach od inwazji
Streszczenie w języku polskim
Wprowadzenie: Artykuł stanowi syntetyzujący i egzemplifikujący opis działań pomocowych oraz wspierających wobec sytuacji ukraińskich uchodźców wojennych. Czytelnikom przybliżono zagadnienia dotyczące form ochrony międzynarodowej udzielanej cudzoziemcom na terenie Polski oraz scharakteryzowano konkretne rodzaje pomocy socjalnej, wsparcia edukacyjnego, opieki medycznej oraz aktywności zawodowej na podstawie przeglądu danych statystycznych i dotychczas opublikowanych opracowań. Na przestrzeni czasu trwania wojny rosyjsko-ukraińskiej statystyki dotyczące oferowanego wsparcia zmieniały się, wprowadzając do wiadomości publicznej niekiedy sprzeczne i nieprawdziwe doniesienia.
Cel badań: Perspektywa badawcza przyjęta w niniejszej pracy jest oglądem sytuacji niesienia pomocy i wsparcia społecznego uchodźcom z Ukrainy po trzech latach trwania konfliktu zbrojnego z punktu widzenia Polski jako koniecznego podmiotu prawa zaspokajającego potrzeby oraz społeczne oczekiwania. Analizowane są zgromadzone na przestrzeni czasu dane statystyczne dotyczące wydatków oraz liczba osób, którym dzięki nim zaspokajano określone potrzeby życiowe.
Stan wiedzy: Polska jest jednym z pierwszych krajów Europy, która podjęła szereg działań pomocowych na rzecz uchodźców z Ukrainy. Początkowy oddolny charakter inicjatyw społecznych przerodził się w sprawny system pomocowy, który funkcjonuje pomimo przedłużającej się wojny po dziś dzień.
Podsumowanie: Mimo braku doświadczenia, polskie podmioty państwowe i pozapaństwowe odpowiedzialne za zarządzanie polityką migracyjną starają się unikać negatywnych konsekwencji wynikających z dużego napływu ludności w związku z konkurencyjnością obywateli obu narodów na rynku pracy, przeciążeniem opieki zdrowotnej czy systemu oświaty. Dzięki nauce języka polskiego, działaniom edukacyjnym, tworzeniu i sukcesywnemu rozwojowi ofert na rynku pracy wiele kobiet podjęło zatrudnienie.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Baran – Kurasiewicz, M. (2021). Uzyskanie statusu uchodźcy i sytuacja uchodźców w Polsce. Polityka i Społeczeństwo, 3(19), 5-22. http://doi:10.15584/polispol.2021.3.1.
Chrostowska, P. (2024). Uczniowie z Ukrainy z doświadczeniem uchodźstwa w polskim systemie edukacji, Pobrane 15, Kwietnia, 2025 z https://www.unicef.org/eca/pl/media/35631/file/Uczniowie%20z%20Ukrainy%20z%20do%C5%9Bwiadczeniem%20uchod%C5%BAstwa%20w%20polskim%20systemie%20edukacji.pdf.
Dudkiewicz, J. (2022). Jak organizacje społeczne pomagają osobom z Ukrainy: przykładowe akcje oraz informacje dla osób, które chcą zostać wolontariuszami, Pobrane 10, Kwietnia, 2025 z https://publicystyka.ngo.pl/jak-organizacje-spoleczne-pomagaja-osobom-z-ukrainy-przykladowe-ackje.
Firlit-Fesnak, G. (2022). Działania administracji publicznej wobec uchodźców wojennych z Ukrainy w Polsce – pierwszy miesiąc budowania systemu pomocy. W G. Firlit-Fesnak, E. Jaroszewska, Ł. Łotocki, J. Łukaszewska-Bezulska, M. Ołdak, P. Zawadzki, C. Żołędowski, & T. Żukowski (Red.). Inwazja Rosji na Ukrainę. Społeczeństwo i polityka wobec kryzysu uchodźczego w pierwszym miesiącu wojny. Raport roboczy – Working paper Katedry Polityki Społecznej Uniwersytetu Warszawskiego (s. 11-22). Wyd. UW.
Główny Urząd Statystyczny. (2023). Świadczenia z pomocy społecznej wypłacane obywatelom Ukrainy w 2022 r. Informacje sygnalne. file:///C:/Users/U%C5%BCytkownik/Downloads/swiadczenia_z_pomocy_spolecznej_wyplacane_obywatelom_ukrainy_w_2022_r..pdf
Główny Urząd Statystyczny. (2025). Cudzoziemcy wykonujący pracę w Polsce. file:///C:/Users/U%C5%BCytkownik/Downloads/cudzoziemcy_wykonujacy_prace_w_polsce_we_wrzesniu_2024.pdf
Grabowska, S., & Pięta-Szawara, A. (2023). Wsparcie Polski na rzecz uchodźców z Ukrainy w obliczu wojny w 2022 r. - wybrane aspekty. Journal Of Modern Science, 1(50), 381-396. https://doi.org/10.13166/jms/161538.
Gracz, K. (2007). Przymusowe migracje a perspektywy wielokulturowości w Polsce. W A. Gutowska (Red.), Uchodźcy w Polsce. Kulturowo-prawne bariery w procesie adaptacji (s. 11-214). Wyd. Stowarzyszenie Interwencji Prawnej.
International Rescue Committee. (2024), Monitoring Sytuacji Uchodźców z Ukrainy w Polsce. Raport. Pobrane 15, Kwietnia, 2025 z https://www.rescue.org/sites/default/files/2024-06/IRC%20Q1%20PM%20Report%20PL.pdf
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dn. 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483 ze zm.).
Konwencja dotycząca statusu uchodźców, sporządzona w Genewie dnia 28 lipca 1951 r. (Dz.U. 1991 nr 119 poz. 515).
Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z dnia 4 listopada 1950 r., sporządzona w Rzymie (Dz. U. z 1993 r., poz. 284, z późn. zm.).
Lisowska, M., & Łojko, M. (2023). Wsparcie uchodźców wojennych z Ukrainy z perspektywy polskiego systemu pomocy społecznej. Polityka Społeczna, 9, 19-25. https://doi.org/10.5604/01.3001.0053.9034.
Marynowicz-Hetka, E. (2006). Pedagogika społeczna (tom 1). Wyd. PWN.
Ministerstwo Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej. (2024). Raport podsumowujący przebieg Programu „Razem Możemy Więcej – Pierwszej Edycji Programu Aktywizacyjnego dla Cudzoziemców na lata 2022-2023” ogłoszonego w ramach Resortowego Programu Aktywizacyjnego dla Cudzoziemców na lata 2022-2025. Pobrane 18, Kwietnia, 2025 z https://www.gov.pl/web/rodzina/raport-podsumowujacy-przebieg-programu-razem-mozemy-wiecej--pierwszej-edycji-programu-aktywizacyjnego-dla-cudzoziemcow-na-lata-2022--2023-ogloszonego-w-ramach-resortowego-programu-aktywizacyjnego-dla-cudzoziemcow-na-lata-20222026.
Narodowy Bank Polski. (2024). Sytuacja życiowa i ekonomiczna migrantów z Ukrainy w Polsce w 2024 r. Raport z badania ankietowego. Pobrane 13, Kwietnia, 2025 z https://nbp.pl/wp-content/uploads/2024/11/Raport_Imigranci_z_Ukrainy_2024-PL-DS-2024-WWW.pdf
Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 marca 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo oświatowe (Dz.U. 2023 poz. 900).
Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 listopada 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. 2023 poz. 103).
Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 listopada 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2022 poz. 2561 ze zm.).
Oliwa-Ciesielska, M. (2023). Wparcie uchodźców z Ukrainy w doświadczeniach pracowników instytucji pomocy społecznej w Polsce, Colloquium Pedagogika – Nauki o Polityce i Administracji, 4(52), 89-104. http://doi.org/10.34813/40coll2023.
Ołdak, M. (2022). Społeczeństwo obywatelskie w Polsce wobec kryzysu uchodźczego w pierwszym miesiącu wojny. Wybrane przykłady. W G. Firlit-Fesnak, E. Jaroszewska, Ł. Łotocki, J. Łukaszewska-Bezulska, M. Ołdak, P. Zawadzki, C. Żołędowski, & T. Żukowski (Red.). Inwazja Rosji na Ukrainę. Społeczeństwo i polityka wobec kryzysu uchodźczego w pierwszym miesiącu wojny. Raport roboczy – Working paper Katedry Polityki Społecznej Uniwersytetu Warszawskiego (s. 23-36). Wyd. UW.
Podgórska, K., Jekaterynczuk, A., Yarosh, O., Kuzmuk, O., & Liubchuk V. (2024). Support for Ukrainian refugees after Russia’s invasion of Ukraine: aid structure and resilience factors. Case studies of Lublin and Lutsk. European Societies, 26(2), 386-410. https://doi.org/10.1080/14616696.2023.2206892.
Pytel, E. (2023). Pomoc ukraińskim uchodźcom wojennym jako element bezpieczeństwa społecznego. W B. Ziębińska, J. Młyński, & E. Zdebska (Red.), Pomoc społeczna i służby ratownicze w obliczu wojny w Ukrainie (s. 73-92). Wyd. Scriptum.
Urząd do Spraw Cudzoziemców. (2025). Obywatele Ukrainy w Polsce – raport. Pobrane 13, Kwietnia, 2025 z https://www.gov.pl/web/udsc/obywatele-ukrainy-w-polsce--aktualne-dane-migracyjne2
Ustawa z dn. 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. 2012, poz. 680 ze zm.).
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.
Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. z 2022 r., poz. 583).
Winiarski, M. (2015). Dylemat relacji pojęć „wsparcie” i „pomoc” w przestrzeni działań prorodzinnych – wewnętrznych i zewnętrznych. Pedagogika Rodziny, 5(3), 7-22.
Wyligała, H. (2022). Pomoc dla obywateli Ukrainy z perspektywy polskiej polityki migracyjnej. W E. Kurantowicz (Red.), Uchodźcy pośród nas. Pomaganie w perspektywie interdyscyplinarnej (s. 15-33). Wyd. Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Żołędowski, C. (2022). Nowi uchodźcy w Europie. Przemieszczenia zewnętrzne z Ukrainy między 24.02 i 24.03.2022 r. W G. Firlit-Fesnak, E. Jaroszewska, Ł. Łotocki, J. Łukaszewska-Bezulska, M. Ołdak, P. Zawadzki, C. Żołędowski, & T. Żukowski (Red.). Inwazja Rosji na Ukrainę. Społeczeństwo i polityka wobec kryzysu uchodźczego w pierwszym miesiącu wojny. Raport roboczy – Working paper Katedry Polityki Społecznej Uniwersytetu Warszawskiego (s. 4-10). Wyd. UW.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2025.44.4.129-146
Data publikacji: 2025-12-29 13:01:36
Data złożenia artykułu: 2025-04-29 20:32:46
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2025 Patrycja Zielińska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.